Μοναδικό φιλμ. Από τις κορυφαίες δραματικές ταινίες της δεκαετίας του '60 και όχι μόνον. Σκεφτόμενος την παρουσίαση του, μου πέρασε πολλές φορές από το μυαλό να αρκεστώ σε ένα “δείτε το”! Από την άλλη, αν και σε τέτοιες ταινίες είναι δύσκολο να μετατρέψεις τα συναισθήματα σε λόγια, θα ήταν άδικο να μην σταθεί κανείς τόσο σε ερμηνείες, όσο και σε αυτά που επιχειρεί να περάσει στον θεατή. Συνιστώ ανεπιφύλακτα το “Madame X” σε όλους όσους αρέσκονται στην όψη εκείνη της ζωής που αφήνει τις σκέψεις να πλανώνται ελεύθερα, εξαργυρώνοντας τους συμβιβασμούς με το ανάλογο τίμημα. Σε όσους παραμερίζουν τους δισταγμούς για χάρη μιας θυσίας δίχως όρια, ικανής όμως να χαρίσει εξιλέωση.
Χωρίς να πρωτοτυπεί ιδιαίτερα σεναριακά, κερδίζει τον θεατή με την ευθύτητα του, τον τρόπο με τον οποίο απομυθοποιεί πρόσωπα και καταστάσεις, με την σκληρή αντανάκλαση μιας διαβρωμένης κοινωνίας. Όλες οι έννοιες βουλιάζουν στα λασπόνερα της ανθρώπινης κατρακύλας, μιας ηθικής κατάπτωσης που αναζητά απεγνωσμένα την λύτρωση. Σε αντίθεση με πολλά δραματικά φιλμ της εποχής του, όπου απλά άνοιγαν μια τρύπα στον σαρακοφαγωμένο “φράχτη”, εκείνον που “χωρίζει τα ξερά φύλλα από τα χλωρά”, για να προβάλλουν επιλεγμένα αποσπάσματα, στο “Madame X” η κάμερα ανεβαίνει με τον γερανό πιο ψηλά, για να καταγράψει μια πιο πανοραμική εικόνα. Πιο πλήρη ίσως, σε γκάμα συναισθημάτων και ρόλων. Τελικά αυτό που μετράει σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι τα “φίλτρα” που μπαίνουν στον φακό. Ορισμένα έχουν την ικανότητα να παραμορφώνουν, κάποια άλλα απλά ωραιοποιούν, ενώ υπάρχουν κι εκείνα που αποτυπώνουν πιστά. Το φιλμ ξεγλιστράει από τις ολισθηρές και λαμπερές συνάμα, πλάκες του μελό λιθόστρωτου, κατεβαίνει στον Άδη της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης, ξορκίζει τους δαίμονες που κατασπαράζουν την σάρκα του πεπρωμένου, προσφέροντας λίγη από την σιγουριά της λήθης, ακολουθεί τα βήματα της ηρωίδας στον δικό της σταυρό του μαρτυρίου, επιμένει στην αξία των πράξεων.
Η Jean Holloway που επιμελήθηκε την κινηματογραφική προσαρμογή του ομώνυμου θεατρικού(γραμμένου από την πένα του Alexandre Bisson), σεβάστηκε την επικριτική διάθεση του συγγραφέα, δεν την κουκούλωσε για να γίνει πιο εύκολα αποδεκτή. Η δουλειά της στους διαλόγους είναι εξαιρετική. Είναι κοφτεροί και άμεσοι, αλλά πάνω από όλα πιστοί στο ύφος του βιβλίου. Την παραγωγή έκανε ο Ross Hunter. Η δουλειά του είναι υποδειγματική. Αφήνει πίσω του τις εξωτικές περιπέτειες, τα γουέστερν και τις κωμωδίες, ήδη με τα οποία αναγνωρίστηκε από τον κόσμο του θεάματος(Flame of Araby, Untamed Frontier, Son of Ali Baba, Captain Lightfoot, Tammy and the Bachelor, Pillow Talk, κ.α.), και, με όπλο τις εμπειρίες που αποκόμισε από ταινίες όπως τα All I Desire(1953), All That Heaven Allows(1955), Portrait in Black και, Midnight Lace(του ’60 και τα δύο), προσθέτει μια θαυμάσια πινελιά ποιότητας στο βιογραφικό του(πολύ πλούσιο έτσι κι αλλιώς). Σημαντική η συμβολή και του Frank Skinner, με τον απόηχο μιας ατέλειωτης δοκιμασίας, που δημιουργεί με τις συνθέσεις του, όπως και του διευθυντή φωτογραφίας Russell Metty, που δίνει την αγωνία και την ένταση ενός αστυνομικού, με τα πλάνα του. Αυτός όμως που έχει κάνει αριστουργηματική δουλειά, είναι ο Milton Carruth. Σπάνιας ομορφιάς και έμπνευσης μοντάζ. Η χαμένη στις σκέψεις και τις τύψεις ηρωίδα, που αφήνει το βλέμμα της να ακολουθεί τις ράγες του τραίνου, αλλά και η τετραπλή(!) συνύπαρξη προσώπων και συναισθημάτων στην πιο καθοριστική στιγμή της δίκης, εκεί όπου η ζωή περνάει με ασύλληπτη ταχύτητα μπροστά από τα μάτια της για να την οδηγήσει σε ένα ξέσπασμα οργής, είναι σημεία αναφοράς στην τέχνη του μοντάζ. Μόνο και μόνο για αυτές τις δύο ευρηματικές του συλλήψεις, άξιζε να κερδίσει ένα βραβείο Όσκαρ. Παρεμπιπτόντως, η βράβευση του φιλμ ως καλύτερου δικαστικού δράματος, ήταν αν μη τι άλλο πολύ άστοχη. Γιατί μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η κριτική επιτροπή είδε μόνον τα τελευταία 15 λεπτά, κι όχι ολόκληρη την ταινία… Εκτός κι αν ήθελαν να δώσουν κάτι, για να την βγάλουν από τη μέση(κάτι που προσωπικά δεν θα με ξάφνιαζε καθόλου).
Το φιλμ σκηνοθέτησε ο David Lowell Rich. Παλιά, τηλεοπτική καραβάνα, με δεκάδες επιτυχημένα σήριαλ, αποφάσισε στα μέσα της δεκαετίας του ’60 να δουλέψει και στον κινηματογράφο. Άργησε να δοκιμάσει την τύχη του είναι αλήθεια, με αποτέλεσμα να χάσει το τραίνο της αναγνώρισης. Τρείς μόλις ήταν οι αξιόλογες ταινίες που σκηνοθέτησε. Το “Madame X” ήταν μακράν η καλύτερη(αν την είχε γυρίσει 15 χρόνια πριν, ίσως του άνοιγε σημαντικούς δρόμους για μια ανάλογα ποιοτική συνέχεια). Οι άλλες δύο ήταν τα The Plainsman (1966), και, Eye of the Cat (1969). Ήταν κάπως περίεργη ως επιλογή(ειδικά για τον Hunter που τα πρόσεχε πολύ αυτά, όπως και για την Universal Pictures ), όμως τελικά άπαντες δικαιώθηκαν εκ του αποτελέσματος. Παρά το γεγονός ότι στα χέρια του κρατούσε μια θεατρική δημιουργία με δύσκολους ρόλους και, με πολλά μηνύματα, ο Rich καθοδήγησε με μαεστρία τους πρωταγωνιστές του. Μπορεί να μην πέρασε προσωπικές απόψεις, ή μέρος της εν γένει φιλοσοφίας του, όμως η σκηνοθεσία κρίνεται ως άριστη. Άλλοτε απομακρύνει τις κάμερες, αφήνοντας τον χώρο να διαδραματίσει τον δικό του ρόλο, να μιλήσει εκείνος για λογαριασμό των καταστάσεων, κι άλλοτε επικεντρώνεται στους χαρακτήρες, καταγράφοντας την συναισθηματική τους φόρτιση. Ίσως να μην υπήρξε οπαδός της λεπτομέρειας, όμως δημιουργείται η αίσθηση πως ηθελημένα, διακριτικά κι όχι αποστασιοποιημένα, αφήνει στην μέση ένα ξέσπασμα θλίψης, παύει να ακολουθεί το δάκρυ στην υγρή του πορεία. Είναι σαφές ότι προσπαθεί να μοιράσει τις στιγμές δίχως να παρασυρθεί, ή να παρασύρει. Απόλυτη προτεραιότητα είναι η εξέλιξη του δράματος και, εκεί επενδύει, σε βάρος ίσως όλων όσων κινούνται παράλληλα. Οι φιγούρες που με την παρουσία τους συμπληρώνουν την αφήγηση, περνούν σε δεύτερη μοίρα, κάτι όχι απαραίτητα αρνητικό. Απλά μεγαλώνει το βάρος στις πλάτες των κεντρικών προσώπων, που όμως ανταπεξέρχονται με επιτυχία.
Στον τελευταίο της πρωταγωνιστικό ρόλο, η Lana Turner είναι συγκλονιστική. Θεωρώ ότι εδώ δίνει το 100% των δυνατοτήτων της. Η Αμερικανίδα ηθοποιός αν είχε κλείσει τα αυτιά της στους μάνατζερ και τους συμβούλους καριέρας, αρνούμενη να προβάλλει για 30 και πλέον χρόνια την εξωτερική της ομορφιά, γεμίζοντας με την παρουσία της μέτριες ταινίες σε ρόλους σέξι σύμβολου, σήμερα θα αναφερόμασταν στο πέρασμα της χαρακτηρίζοντας το ως διαχρονικής αξίας. Οι υποκριτικές της δυνατότητες ήταν πολύ μεγαλύτερες από αυτές που κατέγραψαν οι κάμερες. Τρανή απόδειξη το “Madame X”, η κορυφαία και πιο ποιοτική στιγμή της καριέρας της. Η Turner τσαλακώνεται σε απίστευτο βαθμό, σε σημείο να δίνει την εντύπωση μιας νέας ηθοποιού, η οποία καταβάλει προσπάθειες για να καθιερωθεί, κι όχι ενός από τα πιο λαμπερά Χολιγουντιανά αστέρια του ένδοξου παρελθόντος. Βλέποντας την κανείς δεν μπορεί παρά να αναρωτηθεί, “που ήταν αυτή η ηθοποιός τόσα χρόνια;”. Αν στο Portrait in Black (1960), ήταν εξαιρετική πλάι στον Anthony Quinn, σε ένα φιλμ που επιχειρούσε να αναβιώσει το νουάρ, εδώ είναι καταπληκτική. Πείθει και τον απαιτητικό – αυστηρό κριτή. Είναι τόσο έντονος ο τρόπος που ζει την κάθε σκηνή, τόσο εσωτερική η ερμηνεία της, που δίνει την αίσθηση βιωματικής ερμηνείας. Πολύ πλούσιος συναισθηματικός κόσμος, μεγάλη γκάμα αποτύπωσης των ψυχικών μεταπτώσεων, θαυμάσιες εναλλαγές διάθεσης. Μια ερμηνεία για σεμινάριο χωρίς καμία υπερβολή. Αφήνω κατά μέρους τα περί βραβεύσεων, γιατί η ακαδημία επιλέγει πολλές φορές και με βάση την συνολική πορεία κάθε υποψηφίου. Κι εδώ η Turner υστερούσε, έχοντας συμμετάσχει σε κομεντί, μιούζικαλ, σε φιλμ που βλέπει κανείς αβασάνιστα, χωρίς να έχει και πολλές απαιτήσεις από αυτά, που δεν του δημιουργούν προβληματισμούς και, το χειρότερο ίσως, υποδυόμενη την χαζή ξανθιά και όμορφη, μια υπό τύπον “κινηματογραφική γλάστρα”. Κάτι που δεν μπορεί να αποτάξει εύκολα ένας ηθοποιούς, ιδίως αν έχει τυποποιηθεί για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και, εκτεθεί, στα μάτια όλων. Τις καλύτερες ταινίες της πάντως, τις γύρισε στο διάστημα 1955 – 1966, σε μια πολύ ώριμη και δημιουργική περίοδο της μεγάλης της καριέρας. Betrayed(1954), The Prodigal(1955), The Rains of Ranchipur(1955), Peyton Place(1957), Another Time, Another Place(1958), Imitation of Life(1959), Portrait in Black(1960), και, Madame X(1966).
Πολύ καλή η παρουσία και των John Forsythe, Ricardo Montalbán, Burgess Meredith, John van Dreelen, Warren Stevens και, Teddy Quinn. Ο Forsythe κρατάει κι αυτός έναν απαιτητικό και δύσκολο ρόλο. Είναι ο σύζυγος της κατατρεγμένης από την μοίρα γυναίκας, που συνειδητά ακολουθεί τον φιλόδοξο δρόμο της οικογενειακής παράδοσης, γνωρίζοντας τις συνέπειας εκ των προτέρων. Είναι εγκλωβισμένος σε ένα αδιέξοδο που ο ίδιος ορίζει και καθορίζει, αλλά που δεν είναι διατεθειμένος να απαρνηθεί, για χάρη της πολιτικής καριέρας, στον βωμό της οποίας θα θυσιάσει την ίδια του την ψυχή. Ο Montalban, σε έναν κόντρα ρόλο, πολύ μακριά από όσα μας είχε ως τότε συνηθίσει, υποδύεται τον γόη με την επιτυχημένη πορεία στους «κύκλους της κρεβατοκάμαρας», ο οποίος πέφτει στην ίδια του την παγίδα. Ερωτεύεται το υποψήφιο θύμα και, χάνει την ζωή του, δίνοντας παράλληλα το έναυσμα για το ταξίδι στην ανυποληψία, για την σύζυγο του φιλόδοξου πολιτικού. Εξαιρετικός και ο Meredith. Ο σπουδαίος καρατερίστας είναι κι αυτός από την πλευρά της σαπίλας. Βρίσκει την διαλυμένη ψυχικά πρωταγωνίστρια, εξουθενωμένη και απελπισμένη, στον πάτο ενός μπουκαλιού αψέντι και, επιχειρεί να την εκμεταλλευτεί για να καρπωθεί τα οφέλη ενός ακόμη εκβιασμού, δίχως ίχνος συστολής και ενδοιασμών. Τέλος, ο Teddy Quinn, ο γιός της καταρρακωμένης από τα χαστούκια της ζωής γυναίκας, που δίχως να γνωρίζει την ταυτότητα της θα κληθεί από την μοίρα να την εκπροσωπήσει στο δικαστήριο, είναι πολύ πειστικός. Διαχειρίζεται τις ιδιαίτερα πολύπλοκες παραμέτρους με λεπτότητα, φανερώνοντας ευαισθησία. Του πηγαίνει η άγνοια κινδύνου του νεαρού δικηγόρου, αλλά και το πάθος του για δικαιοσύνη. Η ταινία προβλήθηκε στην χώρα μας ως «Η άγνωστος».
Η Χόλι Πάρκερ, μια απλή υπάλληλος καταστήματος από το Σαν Φρανσίσκο, θα βρεθεί στο κατώφλι μιας νέας, λαμπερής σελίδας στην ζωή της, πλάι στον φιλόδοξο πολιτικό, γόνο πλούσιας οικογένειας. Ο γάμος θα της ανοίξει τις πόρτες στην υψηλή κοινωνία, όμως θα φέρει μαζί του και τα πρώτα σύννεφα στον γαλανό οικογενειακό ουρανό. Στην διάρκεια ενός ταξιδιού του συζύγου της, θα μπλέξει στα δίχτυα ενός γόη της περιοχής. Όταν αποφασίζει να κλείσει αυτό το κεφάλαιο οριστικά, η μοίρα θα της παίξει ένα πολύ σκληρό παιχνίδι. Ένα ατύχημα θα στερήσει την ζωή του γόη και, η Χόλι θα γνωρίσει το πραγματικό πρόσωπο της καλοκάγαθης πεθεράς της, η οποία την εξορίζει για το καλό όλων, οδηγώντας την σε έναν ψυχικό και συναισθηματικό Γολγοθά, στερώντας της το δικαίωμα να μεγαλώσει τον μικρός της γιό. Η κατρακύλα δεν έχει τελειωμό και, τα χτυπήματα είναι δυνατά και απανωτά. Κι ενώ περιμένει καρτερικά τον επίλογο στην αυτοκαταστροφική της διαδρομή, θα της δοθεί μια σπάνια ευκαιρία…
Madame X (1966)corto64
29.970 FPS
corto64
(corto64)
@
.
504x
()
.
10.0 / 10
(2votes)
.
Add to favourites
.
Correct subtitles
Uploaded from BSPlayer v2.70 developed by bst2
